Gdy pojawia się nowy startup wszyscy zadają sobie pytania, w jaki sposób będzie on funkcjonował, jak będzie zdobywał użytkowników, i jak będzie na tym cały przedsięwzięciu zarabiał. Wszystko to zawiera się w czymś, co określamy jako model biznesowy. Najprościej mówiąc model biznesowy jest to sposób działania/prowadzanie firmy, który pozwoli jej utrzymać się na rynku lub inaczej, który pozwoli wygenerować przychody (zyski). Klasycznym modelem biznesowym jest produkcja dóbr/świadczenie usług, które są następnie sprzedawane klientom. Jeśli wszystko idzie dobrze, przychody są większe od kosztów i firma cieszy się zyskiem. Internet w znaczący sposób zmienił, rozbudował lub spopularyzował istniejące modele biznesowe. Zidentyfikowano następujące modele biznesowe występujące w sieci:
- model pośrednika (brokerage); doprowadzenie do spotkania sprzedającego z kupującym i pobranie prowizji od transakcji, np. Allegro
- model reklamowy (advertising); oferowanie użytkownikom darmowych usług, które są finansowane poprzez reklamy, które użytkownik ogląda podczas korzystania z usługi (np. właściwie każdy serwis)
- model pośrednika informacji (infomediary); zbieranie informacji o konsumentach (lub firmach) i przekazywanie jej w postaci zanalizowanej do firm (lub konsumentów), np. Gemius
- model handlowca (merchant); sprzedaż dóbr i usług online, np. Merlin, Amazon
- model producenta (manufacturer); model klasyczny z wykorzystaniem Internetu jako kanału dystrybucji w celu dotarcia do jak największej liczby klientów z pominięciem pośredników, np. Apple, Dell
- model sieci afiliowanej (affiliate); tworzenie sieci partnerów, którzy na swoich stronach zamieszczają linki do stron partnerskich. Zapłatę stanowi procent od przychodów wygenerowanych z danego linku. Np. program partnerski Allegro
- model społeczności (community); oparty na lojalności użytkowników, przychody mogą pochodzić ze sprzedaży usług (np. Flickr) lub dobrowolnych datków (np. Wikipedia), a także reklam (połączenie z modelem reklamowym)
- model abonencki (subscription); użytkownicy płacą miesięczną/roczną opłatę za korzystanie z usług serwisu, np. archiwa gazet (Gazeta, Rzeczpospolita), często część usług jest dostępna bezpłatnie, a za dostęp do pełnej treści trzeba zapłacić abonament
- model taryfowy (usage); oparty o zasadę ?pay as you go?, gdzie użytkownik opłaca to co faktycznie wykorzystał (np. serwisy sprzedające muzykę)
- model dostawcy treści (content provider); firma tworzy treści i sprzedaje je innym portalom lub serwisom, np. Gastronauci
Częstym zjawiskiem jest też łączenie kilku modeli i nie ograniczanie się tylko do jednego źródła przychodów. Na dodatek prawie każdy z wyżej przedstawionych modeli łączony jest z modelem reklamowym. W ramach wspomnianych modeli istnieje sporo podtypów. Zajrzyjcie tu: ?Business Models on the Web?.